Ik krijg in mijn praktijk veel te maken met hyperactieve honden, die de hele dag in de weer zijn en overal op reageren. Ook honden die, zoals mensen het benoemen, overenthousiast op andere honden en / of mensen afrennen. Het probleem is dan dat de begroeting of het spel uitmondt in snauwen of zelfs vechten.

Mensen zeggen dan: ”ik begrijp er niets van, ze waren zo leuk aan het spelen en ineens gaat hij snauwen”. Maar ook honden die springen tegen visite of honden die continue blaffen als ze buiten geluiden horen. Of reageren op elke beweging.

Emotief gedrag leidt tot reactiviteit

Honden die zeer uitbundig op elke andere hond afrennen zijn niet meer bij zichzelf. Een hond die stabiel is zal op een rustige en sociaalvaardige manier contact maken met andere honden en/of mensen en niet met iedereen. Op het moment dat ik dit tegen mensen zeg, krijg ik vrijwel standaard de reactie ”Maar het is toch juist leuk als hij zo blij is!”. En dat klopt, blij is leuk, maar  ”superblij ” bij elke hond die je ziet en overal op reageren is niet oké. Een hond weet dan eigenlijk niet wat hij met de situatie aan moet. De hond is niet meer bij zichzelf, kan niet ervaren wat er gebeurt, er is teveel spanning.

Doordat de stress hoger oploopt ontstaat er reactief gedrag wat zich kan uiten in blaffen, snauwen of zelfs bijten. Dit kan in het moment gebeuren, maar het kan ook dat de stress chronisch is en dat de hond al reageert als hij een hond of mens ziet. Of zoals gezegd reageert op elk geluid of beweging.

Het verschil tussen emotief gedrag en emotionele balans

Of het gedrag van jou hond dus leuk is of gestrest moet je gaan leren zien. Je kunt bijvoorbeeld zien of er sprake is van stress door het waarnemen van stresssignalen, spanning in het lijf van je hond en aan de bewegingen. Hoekige, stokkerige bewegingen zonder rustmomenten duiden op emotief gedrag. Vloeiende bewegingen met rustmomenten duiden op emotionele balans en bewust gedrag, wat bijvoorbeeld blij kan zijn.

Wat is de oorzaak?

Er kunnen verschillende oorzaken zijn. Bijvoorbeeld, bij het dolenthousiast op andere honden/mensen afrennen, kan de oorzaak zijn dat de hond gewoonweg niet geleerd heeft om bij zichzelf te blijven in die situatie. Het kan ook zijn dat hij in zijn leven vaak overruled is door andere honden, waardoor het ontmoeten van andere honden juist negatieve spanning oplevert. Een reden kan ook zijn dat er door hele andere omstandigheden in zijn leven sprake is van chronische stress.

Een veelvoorkomende oorzaak is ook dat we, hoe goed bedoeld ook, teveel doen met onze hond. Ook hier geldt natuurlijk dat een stabiele, zelfverzekerde hond meer aankan dan een onzekere hond. Wanneer een hond niet goed met situaties om kan gaan, kan het zijn dat als je veel met hem onderneemt hij stress opbouwt en niet kan herstellen. Door de stress zal hij ook niet leren om wel om te kunnen gaan met de situaties, waardoor het drukke gedrag alleen maar erger wordt. Een valkuil hierin is dat je denkt dat jouw hond zoveel energie heeft dat je nog meer met hem gaat doen.

Wat ook mee kan spelen

Interessant is ook om bij jezelf eens na te gaan, als je druk, druk, druk bent met je hond. Wat is jou motivatie om dingen met je hond te ondernemen. Begrijp me goed, het is prima om dingen met je hond te ondernemen, maar kijk eens kritisch naar hoeveel je doet, wat je doet en wat je motivatie is.

• Ben je bang dat (anderen zeggen dat) je hond (of jij) anders een saai leven heeft?
• Doe je iets omdat de fokker het van je vraagt?
• Doe je gehoorzaamheidstrainingen omdat het zo hoort?
• Sluiten de activiteiten die je doet aan bij waar jouw hond innerlijk voor gemotiveerd is, of doe je dit omdat jij wilt presteren?

Allemaal het onderzoeken waard. Ik zeg dit, omdat we snel geneigd zijn om mee te gaan in de eisen van de maatschappij. Maar ben je hiermee nog bij jezelf? Is jouw hond hiermee bij zichzelf?

Hoe kan ik ervoor zorgen dat mijn hond weer bij zichzelf kan zijn en blijven?

Het is belangrijk dat de hond bij zichzelf kan blijven. Hiervoor is het nodig dat jij ook bij jezelf kunt blijven. Je kunt je hond alleen maar helpen als jij in een kalme energie zit.

Een commando geven om te ontspannen

Het laten uitvoeren van bepaald gedrag, bv zitten of liggen om de hond tot rust te brengen, leidt niet per definitie tot een kalme emotie. Er schuilt dan ook een gevaar in het geven van een commando! Zeker als de hond nog in de situatie is die hem spanning geeft. De hond hoeft op op dat moment nog steeds geen ontspanning te ervaren. Hij ligt/zit wel, maar is nog niet ontspannen, de adrenaline kan nog steeds hoog zijn. En het opbouwen van spanning in die situatie zal dan ook blijven of zelfs verergeren. Beter is het dan ook om ervoor te zorgen dat je afstand neemt van hetgeen waarvan je hond spanning krijgt. Observeer goed of je hond weer ontspannen kan worden zonder dat je iets zegt. Vanuit ontspanning kan hij leren met de situatie om te gaan.

Zelf kalm zijn helpt je hond

Het rustig en stabiel krijgen van je hond begint dus bij jezelf. Wanneer je zelf geneigd bent om druk, druk, druk te zijn, kun je regelmatig eens even stilstaan. Dit kun je prima tijdens het wandelen met je hond doen. Luk dit je? Wat doet het met jou? Wat doet je hond?

In onderstaand filmpje geef ik je een oefening om regelmatig te doen. Ik ben ontzettend nieuwsgierig hoe dit voor jou werkt. Je zou me een groot plezier doen als je onderaan in het reactieveld wilt vertellen wat jouw ervaringen hiermee zijn.

PS. DEEL dit artikel s.v.p. met jouw netwerk, door op de Tweet, Like, Share of Linkedin knoppen hieronder te klikken, zodat ook de mensen in jouw netwerk ervan kunnen profiteren.